Dişeti Hastalıklarının Tedavisi
Bilimsel, Kişiye Özel ve Fonksiyonel Yaklaşım
Dişeti hastalıkları, dişleri çevreleyen yumuşak ve sert dokularda meydana gelen iltihabi ve enfeksiyöz, ancak tedavi edilmediğinde diş kaybına neden olan multifaktöriyel bir hastalıktır. Gingivitis (diş eti iltihabı) yumuşak dokuları içeren formudur ve sonrasında çevre sert (alveoler kemik) dokuları, diş kök yüzeyi, periodontal ataşman kaybını da içeren diş destek dokularının yıkımı ile periodontitise dönüşebilir ve diş kaybına yol açabilir. Bu nedenle, hastalığın erken dönemde tanı, teşhis ve tedavisi diş kaybının önlenmesinde büyük önem taşır.
Dişeti Hastalıklarının Sınıflandırılması ve Tanı
Gingivitis vs. Periodontitis
- Gingivitis: Sadece diş eti dokusunun (yumuşak doku) etkilendiği, geri dönüşümlü iltihabi, inflamatuar durumdur. Dişetlerinde kanama, kızarıklık, şişlik, ödem ve bazen de sızlama şeklinde ağrı eşlik edebilir.
- Periodontitis: Diş eti dokusunun yanı sıra kemik, periodontal ligament, sement, bağ dokusu ataşmanı gibi destek dokularda da yıkım gerçekleşen, geri dönüşümsüz durumdur. Dişetlerinde kanama, kızarıklık, şişlik, ödemin yanısıra dişlerde sallanma, kök yüzeyinin açığa çıkması sonucu sıcak ve soğuk hassasiyet, akut dönemlerde absenin eşlik ettiği şiddetli ağrı da görülebilir.
Tanısal Yöntemler
- Klinik muayene: dişeti cep derinliği değerleri, klinik ataşman kaybı, kanama varlığı, diş yüzeylerinde plak (yemek artığı) ve diş taşı birikimi miktarı değerlendirilir
- Radyografik analiz: diş köklerinin çevresinde alveoler kemik kaybına bakılır.
Dişeti Hastalıklarının Tedavisi Nedir ve Neden Önemlidir?
EOT Dental Klinik Ankara'da uygulanan periodontoloji temelli yaklaşımlar, hem fonksiyonel hem estetik olarak ağız sağlığını yeniden kazandırmayı amaçlar.
Periodontal dokular, sadece dişleri sağlıklı bir şekilde ağız ve çene kemiği içerisinde tutan dokular değildirler; sistemik sağlıkla doğrudan ilişkili rol oynarlar. Son yıllarda yapılan araştırmalar, periodontitis tedavisinin kalp-damar sağlığı ve diyabet kontrolü üzerinde olumlu etkileri olduğunu göstermektedir.
Dişeti Hastalığının Tedavisinde Temel İlkeler
- Etkenlerin ortadan kaldırılması: biyofilm kontrolü (Diş hekimin uygulamaları, hastanın günlük ağız bakımı)
- Risk faktörlerinin yönetimi (lokal ve sistemik)
- Gerektiğinde cerrahi prosedürlerin uygulanması.
- Uzun dönem idame ve kontroller
Birinci Aşama: Cerrahi olmayan Dişeti Hastalığı (Periodontal) Tedavileri
- Proflaktik temizlik & scaling & root planing (SRP): plak ve diştaşı birikiminin mekanik olarak diş ve kök yüzeylerinden uzaklaştırılması.
- Hasta Ağız Hijyen eğitimi (Diş fırçası, diş ipi, diş arası fırçası kullanımı vb.)
- Antimikrobiyal ajanlar: lokal (chlorhexidine, antiseptik jeller) veya sistemik (metronidazol + amoksisilin gibi kombinasyonlar)
- Konak cevabının modelasyonu stratejileri: anti-inflamatuar yaklaşımlar ( NSAID, sub-antimikrobiyal dozlarda antibiyotik)
İkinci Aşama: Cerrahi ve Rejeneratif Dişeti Hastalığı (Periodontal) Tedavileri
- Konvansiyonel cerrahi yöntemler: flap operasyonları
- Rejeneratif teknikler: kemik grefti (kemik tozu), membranlar, yönlendirilmiş doku mühendisliği protokolleri
- Kron Boyu Uzatma: Estetik uygulamalarda, gülüş tasarımı işlemlerinde dişeti seviyesini düzenlenmesi.
- Lazer destekli yöntemler
- Eksik ve/veya kayıp dişlerin yerine Dental İmplant uygulamaları
*Dr. Vahdi Umut Bengi, Gülhane Diş Hekimliği Fakültesi'nde yaptığı doktora çalışmaları sırasında periodontitis sonucu meydana gelen kemik kayıplarının rejenerasyonu protokolleri üzerine akademik araştırmalar yürütmüştür.
İdame Tedavisi
- EOT Dental Klinik Ankara'da hem tedavi sonrası düzenli kontrol ve takipleriniz yapılmaktadır (3-6 aylık).
- Plak birikiminin takibi ve gerekirse tekrarlayan mekanik işlerin uygulanması.
Risk Faktörleri ve Sistemik Durumlar ile İlişkiler
Modifiye Edilebilir Faktörler
- Sigara kullanımı
- Hastadaki Şeker hastalığının kontrol altına alınması
- Obezite, stresin yönetimi
- Ağız bakımındaki eksikleri giderilmesi
Sistemik Hastalıklarla İlişkiler
Periodontitis, kardiyovasküler hastalık, diyabet, solunum sistemi rahatsızlıkları, inflamatuvar bağırsak hastalıkları gibi sistemik durumlarla ilişkili bulunmuştur. Dişeti hastalıklarının tedavisiyle, bu sistemik hastalıklara karşı risklerin azalabileceğine ait bilgiler sayısız yayında gösterilmektedir.
Klinik Uygulamada İzlenecek Protokoller
Tanı ve Planlama
- Hastalığın şiddetinin belirlenmesi
- Radyografik değerlendirme
- Risk faktör analizi
- Hastanın bilgilendirmesi
Tedavi Aşamaları
- Öncelikle cerrahisiz periodontal tedavi (Mekanik temizlik + hastanın oral hijyen eğitimi)
- 4–6 hafta sonra yeniden değerlendirme, gerekirse cerrahisiz tedaviyi tekrarla
- İyileşmemiş cepler varsa cerrahi / rejeneratif periodontal tedaviler (flap operasyonu) *
- Uzun dönem takip planı (3-6 aylık kontroller)
Takip ve Değerlendirme
- Klinik bulguların değerlendirilmesi (dişetinde kanama, plak (yemek artığı) birikimi, dişetinde kızarıklık, şişlik)
- Radyografik kontrol, özellikle kemik seviyelerinin değerlendirilmesi
- Dişeti ve dişi destekleyen dokuların sağlığının değerlendirilmesi
Mikrobiyal Dental Plak Kontrolü ve Evde Ağız Bakımın Önemi
EOT Dental Klinik Ankara, hastalarının kişisel günlük ağız bakımlarında; Bireye özgü olarak hekimi tarafından tercih edilen elektrikli, yumuşak ya da orta sert diş fırçası, uygun çapta ve şekilde diş arası fırçası ya da diş ipinin yanı sıra tek demet fırça, ağız duşu gibi ürünlerin de kullanılmasını önermektedir. 6 ayda bir hekim tarafından uygulanacak profesyonel diş yüzeyi temizliği de gerektiğinde kontrol muayeneleri esnasında tekrarlanmalıdır. Bu işlem için minimal invasiv özel cihazlarla hastaların düzenli takipleri EOT Dental Klinik Ankara'da, Dişeti hastalıkları uzmanı Dr. V. Umut Bengi tarafından yapılmaktadır.
Periodontoloji ve Multidisipliner Yaklaşım
Periodontoloji, sadece dişetinin değil, dişi çevreleyen tüm destek dokuların sağlığıyla ilgilenen diş hekimliği dalıdır. EOT Dental Klinik Ankara'da periodontoloji; implantoloji, ortodonti, restoratif, protetik ve estetik diş hekimliği ile entegre çalışır. Tedavi yaklaşımları, bilimsel kanıtlara dayalı ve hastaya özel planlama ilkelerine dayanır. Bu sayede hem dişeti sağlığı hem de genel ağız estetiği bütünsel olarak korunur.
Sonuç olarak; EOT Dental Klinik Ankara'da dişeti hastalıklarının tedavisinde bilimsel kanıta dayalı, estetik ve fonksiyonel bir yaklaşım benimser. Kişiye özel tedavi planlarıyla, hem hastalığın ilerlemesi durdurulur hem de doğal dişeti formu ve gülüş estetiği yeniden kazandırılır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
S: Dişeti hastalığı tamamen iyileşir mi?
C: Gingivitis evresinde, periodontal tedaviyle tamamen geri dönüşümlü iyileşebilir. Ancak, ileri periodontitiste destekleyici tedavi ve yakın takip gereklidir. Mevcut kemik ve diş destek doku yıkımları geri eski haline dönmeyebilir, esas hedef yıkımın durdurulmasıdır.
S: Dişeti hastalıklarının tedavisinde ve sonrasında ağrı olur mu?
C: Gerektiğinde lokal anestezi ile işlem yapılır; tedavi sonrası özellikle yoğun diştaşı ve plak birikimi olan dişlerin kök yüzeylerinde mekanik temizlik sonrası soğuk ve sıcağa hafif hassasiyet gözlenebilir.
S: Dişeti hastalığının tedaivisi sonrası ne kadar sürede iyileşme görülür?
C: 4–6 hafta sonra klinik iyileşme beklenir; elde edilen sağlığın korunmasını uzun dönemde sağlanır.
S: Dişeti hastalığı yeniden oluşur mu, hastalık tekrarlar mı?
C: Evet, hastanın günlük ağız bakımı ve hekim kontrolleri düzenli yapılmazsa tekrarlama riski yüksektir.
S: Ağız sağlığı ve dişeti hastalığının tedavisi için sigara bırakmak neden önemli?
C: Sigara, hastalığın şiddetini arttırır, tedaviye yanıtı olumsuz etkiler ve doku iyileşmesini bozar.